သွ်မ္းတိုင္းဌာေနမ်ားကို တည္ေထာင္ျခင္း

ရွမ္းတိုင္းဌာေနမ်ား တည္ေထာင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ားစြာ ရွိခဲ့ရာ ယၡဳ ကၽြန္ေတာ္သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးညွင္းျမိဳနယ္ ဘီလူၿမိဳ႕သမိုင္း စာအုပ္မွ ေမာရွမ္း ႏွင့္ ရွမ္းျမန္မာေခၚ တိုင္းလုိင္း ေရွ႕ေဟာင္း ရွမ္းသမိုင္း စာအုပ္မ်ားမွ ထုတ္ႏုတ္၍ ျမန္မာဘာသာသို ျပန္ဆိုထားေသာ သမိုင္းဝင္ ေရႊဘုံသာ ဘုရားသမိုင္း စာအုပ္တြင္ ပါဝင္ေသာ ရွမ္းသမိုင္း မွတ္တမ္း အက်ဥ္းကို ထုတ္ႏုတ္ တင္ျပ လိုက္ပါတယ္။ ရွမ္းဘာသာ စကားကို ျမန္မာသို႔ ျပန္ဆိုရာတြင္ အသံထြက္ မွန္ကန္စြာ ျပန္ဆိုရန္ မွာ မလြယ္ကူေသာေၾကာင့္ လြဲေခ်ာ္မႈမ်ားကို ေမတၱာေရွ႕ထား၍ ျပင္ဆင္ဖတ္ရႈေပးၿပီး လိုအပ္သည္မ်ား ကိုလည္း ကူညီၿပဳ႕ျပင္ေပးႏိုင္ပါတယ္ ။

ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေတာ္မမူမွီ ႏွစ္ေပါင္း-၃၀၀ ေသာကာလက မဇၹ်ိမေဒသ အိႏၵိယျပည္ ၌ ေကာသလတိုင္းႏွင့္ ပဥၥာလရာဇ္တိုင္းႏွစ္တိုင္းကို အစိုးရေသာ မဥၥာလရာဇ္္မင္းသည္ ကပၸိလ၀တ္ မင္းထံသို႔ ရာဇတမန္ေတာ္မ်ားကို ေစလႊတ္ၿပီးေသာ္၊ သၼီီးကညာေတာင္းရမ္းခဲ့ရာ ဇာတိမာန္ ထက္လွ စြာေသာ ကပၸိလဝတ္မင္းသည္။ မေျခမငံေသာ စကားတို႔ျဖင့္ ဆိုလို္က္သျဖင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားၾကကုန္၏။ ထိုစစ္ပြဲတြင္ ကပၸိလဝတ္၊ ေဒဝဒဟ၊ ေကာလိယ၊ ၃-ျပည္ေထာင္ ပူးေပါင္း၍ ပဥၥာလရာဇ္မင္းႏွင့္ စစ္ၿပိဳင္ၾကေလေသာ္ ၃-ျပည္ေထာင္ေသာမင္းတို႔သည္ အ႐ႈံးႀကီး႐ႈံးကာ ကပၸိလဝတ္ျပည္မွ အဘိရာဇာ မည္ေသာ သာကီဝင္မင္းသည္ မိမိဗိုလ္ေျခ အလုံးအရင္းႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ထြတ္ခြာခဲ့ၿပီးလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ ျဗဟၼပုတၱရျမစ္ေၾကာင္း စုန္ဆင္းၿပီးလွ်င္ ကသာခ႐ုိင္ အတြင္းရွိေသာတေကာင္း ရာဇ႒ာနီ မင္းေနျပည္ေတာ္ႀကီးကို၊ အစအဦးတည္ေထာင္စံျမန္း လွ်က္အဘိရာဇာမင္းဆက္ ၃၃-ဆက္ ေျမာက္ေသာ အဘိႏၷကမင္းလက္ထက္တြင္ ဂႏၶာရာဇ္တိုင္း တာရ္တာ သို႔မဟုတ္ တာလီးရွမ္းတ႐ုပ္ လူမ်ဳိးတို႔ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္လုယက္ဖ်က္ျခင္းေၾကာင့္ ပ႒မတေကာင္း ပ်က္စီးကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ေလ သတည္း။

သဃၤႆရ႒မည္ေသာ ပ႒မတေကာင္းျပည္ႀကီး ပ်က္စီီီးေလလွ်င္ အဘိႏၷကမင္းႀကီးသည္ စု႐ုံးမိသမွ်ေသာ မိမိဗိုလ္ေျခအလံုးအရင္းႏွင့္ မန္လည္ေခ်ာင္ သို႔မဟုတ္ မဲဇာေခ်ာင္သို႔ဝင္၍ေနေတာ္မူ၏။ ထိုအရပ္တြင္ အဘိႏၷကမင္းႀကီးကံေတာ္ ကုန္ေလေသာ္ ဗိုလ္ပါအလုံးအရင္းတို႔သည္ သုံးစုကြဲေလ၏။ တစုလူတို႔ကား အေရွ႕မ်က္ႏွာတြင္ ေမာရွမ္း ၉-ခ႐ိုင္၊ သို႔မဟုတ္ ၉-ျပည္ေထာင္ တည္ေထာင္ကာ ေနၾက၏။ ထိုကမွစ၍ ေမာရွမ္းေစာ္ဘြားတို႔သည္ အဘိႏၷကမင္းမ်ဳိးမ် ဆင္းသက္ လာၾကျခင္းျဖစ္ေလသည္။
တစုလူတို႔ကား ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းကို စုန္ဆငိးခဲ့ၿပီးျပဳကမ္းယံသက္တို႔အရပ္တြင္ ကံရာဇာႀကီး၏ သားေတာ္ျဖစ္ေသာ မုဒုစိတၱမွဆင္းသက္လာသည္၊ သာကီဝင္မင္းတို႔ေနရာ သုနာပရႏၱတိုင္းသို႔ ဝင္ၾကေလ၏။
တစုလူတို႔သည္ မိဖုရားႀကီးနာဂဆိန္ႏွင့္ေနၿမဲမာန္လည္ေခ်ာင္း၊ သို႔မဟုတ္ မဲဇာေခ်ာင္း၊ ဝဲ-ယာျဖစ္ေသာ ထီးခ်ဳိင့္၊
ခၽြန္းေတာင္၊ ျမေတာင္၊ ဖလဲ၊ ေက်ာက္ျပင္သာ အစရွိေသာ ပဥၥာလ ငါးၿမိဳ႕တို႔ကိုု တည္ေထာင္ကာေန ၾကေလသည္။

မွန္နန္းရာဇဝင္တြင္ လူတစုတို႔သည္ မိဘုရားႀကီး နာဂဆိန္နွင့္ မန္လည္ေခ်ာင္းတြင္ ဝင္၍ေနၿပီးေသာ္ ဒုတိယတေကာင္းၿမိဳ႕ကို ထပ္မံတည္ေထာင္သည္ဟု ဆုိသည္။

ေမာရွမ္း(၉)ျပည္ေထာင္၊ သို႔မဟုတ္ (၁၉) ခ႐ိုင္ တည္ေထာင္ျခင္း၊

အဘိႏၷကမင္း၏ ညီေတာ္ အလိႏၵနမင္းသားသည္ ေနာက္ပါအေျခြအရံတို႔ႏွင့္ အေရွ႕ဘက္ေမာရွမ္းမ်ားအရပ္ကို စည္း႐ုံးေတာ္မူၿပီးလွ်င္ ၿမ်ိ႕ရြာတည္ၿပီးစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ခဲ့ရာ၊ စည္ပင္ထြန္းကား လာခဲ့ေလသည္။

ေမာရွမ္းအမ်ဳိးမွ အလြန္လွပ ယဥ္ေက်းေသာ အမ်ဳိးသၼိး ေစာနန္းမြန္နွင့္ စုံဖက္ၿပီးလွ်င္ ေရွးဦးစြာ တည္ေထာင္ေသာၿမိဳ႕ကို ေမာရွမ္းဘာသာျဖင့္ဝိမ္းဟိုတူအမည္တြင္ေလသည္။

ဝိမ္း-ၿမဳိ႕၊ဟိုတူ-ေရွးဦးစြာတည္ေထာင္ျခင္း။ ဝိမ္းဟိုတူ-ေရွးဦးစြာတည္ေထာင္ေသာၿမဳိ႕။

အလိႏၵနမင္းတြင္ သားေတာ္ႀကီးေစာခြန္လိပ္၊ သားေတာ္ငယ္ ေစာခြန္ခမ္း ထြန္းကားၿပီးေသာ္ ကံေတာ္ကုန္ေလ သည္။ ခမည္းေတာ္ ကံေတာ္ကုန္ၿပီးေသာေနာက္တြင္ ေနာင္ေတာ္ ေစာခြန္လိပ္သည္ ဝိမ္းဟိုတူၿမဳိ႕ကို ဆက္ခံစိုးအုပ္ မင္းလုပ္ၿပီးေသာ္….ညီေတာ္စာခန္းကို ၿမဳိ႕ရြာ ျပည္နယ္ တည္ေထာင္ ရန္ ေစလႊတ္လိုက္ေလသည္။
ညီေတာ္ ေစာခြန္ခန္းသည္ ဝိမ္းဟိုတူ၏ အေရွ႕ဖက္တြင္မိန္းတိန္၊ မိန္းခ်ိန္၊ မိန္းလင္း ေတာင္ဘက္တြင္ ဆီေပါ့၊
စံကား က်ိန္းေဘာင္း က်ိန္းခမ္း မိန္းပြန္ ေယာင္ေတြ၊ မိန္းပိုင္၊ အေနာက္ဘက္တြင္ စြန္ကိုး မိန္းခြန္ ကိုင္းလံ၊ ေျမာက္ဘက္တြင္ မိန္းေမာ မိန္းဝမ္း မိန္းတီး ေစဖန္ အစရွိေသာ (၁၈) ၿမဳိ႕တို႔ကို တည္ေထာင္ေလသည္။
ေမာရွမ္းဘုရင္ ေစာခြန္လိပ္တြင္ ခြန္အိုက္ခန္း ခြန္ဆင္ဖ ဟူ၍ သားေတာ္ ၂-ေယာက္ ထြန္းကား၍၊ ညီေတာ္
ေစာခြန္ခန္းတြင္ ခြန္ေပါင္ဖ ခြန္ေအာင္ခြာ ေစာခြန္လြန္း ေစာခြန္ဝန္ ေစာခြန္ေလး ခြန္ေဆလုံ ဟူ၍ သားေတာ္ ၆- ေယာက္ ထြန္းကားေလသည္။ ၿမိဳ႕ရြာတည္ေထာင္ၿပီးေနာက္တြင္ သားေတာ္ ၈-ေယာက္ တို႔အား ရွစ္ျပည္ေထာင္(သို႔) ရွစ္ခ႐ိုင္ ခြဲေဝေပးေလသည္။

ဝိန္းဟိုတူကို တျပည္ေထာင္ထားၿပီး၊ သားေတာ္ ရွစ္ေယာက္ ရွစ္ျပည္ေထာင္အားျဖင့္ ကိုးျပည္ေထာင္ သို႔မဟုတ္ ၁၉- ခ႐ိုင္ျဖစ္ေပၚလာေလသည္၊ သားေတာ္ရွစ္ေယာက္တို႕အားေစာ္ဘြားစား ခြဲေဝေပးၿပီးေနာက္ တြင္ ေနာင္ေတာ္ ေစာခြန္ကြယ္လြန္ခဲ့၍၊ ညီေတာ္ ေစာခြန္ခန္းသည္ ဝိမ္းဟိုတူၿမဳိ႕ကို ဆက္ခံစိုးအုပ္ မင္းျပဳေလသည္။ သားေတာ္္ရွစ္ေယာက္တိို႔မွ ႏွစ္စဥ္အခြန္ေတာ္ တသိန္းဆက္သေစျခင္းျဖင့္ ဝိမ္းဟိုတူ အမည္မွ`ဝိမ္းဆင့္စီ` အမည္သို႔ေျပာင္းလာေလသည္။

ဝိမ္း-ၿမဳိ႕၊ ဆင့္စီ..တစ္သိန္း ဆက္သျခင္း။
ဝိမ္းဆင့္စီ- အခြန္တသိန္း ဆက္သရေသာၿမဳိ႕။

ႏွစ္ပရိေစၦဒၾကာေညာင္းၿပီးခတ္ေျပာင္းလဲခဲ့ရာ၊ပုဂံေခတ္ေနာ္ရထာမင္းေစာၾသဇာေကာင္းခ်ိန္`၌မာရွမ္းမင္းဘဝမွစာ္ဘြားအဆင့္သို႔သက္ဆင္းၿပီး၊ ျမန္မာမင္းလက္ေအာက္ခံ ေမာရွမ္းျပည္ ေစာ္ဘြားမ်ားသာ ျဖစ္ၾကေလသည္။ ဝိမ္းဆင့္စီကို ျမန္မာ့အသံျဖင့္ `သိႏၷီၿမဳိ႕` ဟု ယခုတိုင္ အမည္တြင္သည္။

ရာဇၿဂိဳၤလ္ျပည္မွ ႏွင္ထုတ္လိုက္ေသာ မင္းသားမ်ား။ ရာဇၿဂိဳလ္ျပည္သည္ ဂဂၤါျမစ္၏ ေျမာက္ဘက္ကမ္းတြင္ တည္ရွိပါ၍ ပါဋလိပုတ္ႏွင့္ အေနာက္ေျမာက္ ျဖစ္ေလသည္။ ယခု `ျဂဟရာဇ` အမည္တြင္ေလသည္။
ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူၿပီးေနာက္ သာသနာ သကၠရာဇ္ ၇၂-ခုႏွစ္တြင္ ရာဇၿဂိဳလ္ျပည္ ဘုရင္ အဇာတသတ္မင္းမွ အဖသတ္ (၅) ဆက္ေျမာက္ေသာ နာရဒါသမင္းအား ပညာရွိ မွဴးေတာ္မတ္ေတာ္အေပါင္းတို႔သည္ စု႐ုံးညီညြတ္ၾကၿပီးလွ်င္ အဆုံးစီရင္ၾကၿပီးေသာ္၊ ေဝသာလီျပည္ လိစၦဝီမင္းမ်ဳိးမွ စစ္သူႀကီးသုသုနာရအားတိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္မင္းျပဳပါရန္ ဘုရင္တင္ေျမာက္ ၾကေလ၏။ နာရဒါသမင္း၏ သားေနာ္မ်ားႏွင့္ ေဆြေတာ္ မ်ဳိးေတာ္ေနာက္ပါ ေက်းကၽြန္သင္း ပင္းတို႔ကို ရာဇၿဂိဳလ္ျပည္မွ ႏွင္ထုတ္လိုက္ၾကရာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ အေရွ႕ဘဂၤလား အာသံျပည္ မဏိပူရ အမ္းေတာင္ၾကားလမ္းမွ၊  အေနာက္႐ုိးမေခၚေသာ ခ်င္းေတာင္၊ နာဂေတာင္မ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးလွ်င္ သာသနာ သကၠရာဇ္ ၇၃-တြင္ ေရာက္ရွိလာေလသည္။

အဖသတ္မင္းမ်ဳိး(၅)ဆက္ေျမာက္ေသာ နာဂဒါသမင္း၏ သားေတာ္မ်ားမွာ ဇလဓိက၊ ဥပသိတ၊ ကဥၥန ဟူ၍ မင္းသား ၃ ပါးျဖစ္ေလသည္။ ေနာင္ေတာ္ႀကီး ဇလဋိကသည္ နန္းကရီေခ်ာင္း အေ၇ွ႕ဘက္တြင္ ယာယီၿမဳိ႕တည္ၿပီးေသာ္ တမူးၿမဳိ႕ကို တည္ေထာင္ကာ၊ ညီေတာ္မ်ားႏွင့္အတူ မင္းျပဳ၏။
သာသနာ ၉၂-ခုႏွစ္တြင္ မဟာၿမဳိင္ေတာရွိရာ အရပ္တြင္ မဟာဝုန္ၿမဳိ႕ဟု သမုတ္တည္ေထာင္ၿပီးလွ်င္ ညီေတာ္အငယ္ ကဥၥန မင္းသားကို မင္းျပဳေစသည္။

က်ခတ္ၿမဳိ႕တည္ေထာင္္ျခင္း။

ညီေတာ္အလတ္ျဖစ္ေသာ ဥပသိတ မင္းသားသည္ အေရွ႕အရပ္သို႔ ထြက္သြားၿပီးေသာ္ ေကာက္ေကြ ႔ ေခ်ာင္းေပါက္စ ျဖစ္ေသာ အေရွ႕ဖတ္ကမ္း ဧရာဝတီျမစ္ ၏ အေနာက္ဖတ္ကမ္းတြင္ က်ခတ္ၿမဳိ႕ဟု သမုတ္ၿပီး။ (ယခု ထင္းကားဆိပ္ေခၚသည္။) သာသနာ ၁၁၉-ခုႏွစ္တြင္ မင္းျပဳကာေနေလသည္။

ထိုအခါက ျမန္မာႏိုင္ငံ အထက္ပိုင္းတြင္ ထီးနန္းၾကငွန္းျဖင့္ မင္းျပဳစိုးစံေနသည္မွာ ဒုတိယ တေကာင္းၿမဳိ႕သာ ရွိေလသည္။ ဒုတိယ တေကာင္းေခတ္တြင္ အေနာက္႐ိုးမေတာင္ေျခႏွင့္ အေရွ႕ဧရာဝတီျမစ္အၾကား ထိုေဒသတဝိုက္သို႔ ရာဇၿဂဳိလ္ျပည္မွ ႏွင္ထုတ္လိုက္၍ ထြတ္ေျပးလာရေသာ မင္းညီေနာင္ ၃- ပါးတို႔သည္ ၿမဳိ႕ရြာတည္ေထာင္လွ်က္ မူလရွိေနၾကေသာ ဇာတိသားမ်ားအေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ခဲ့ရာ၊စည္ပင္ထြန္း ကားလာ ခဲ့ေလသည္။

ေခတ္ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီး ႏွစ္ကာလၾကာ ရွည္ခဲ့ရာ ဒုတိယ တေကာင္း ပ်က္စီးၿပီးေနာက္ ပုဂံေခတ္မတိုင္မွီ သေရေခတၱရာမင္း ၁၁-ဆက္ ေခတ္တြင္ ဘုရင္အဝဆင့္မွ ေစာ္ဘြားၿမဳိ႕စားအဆင့္သို႔ သက္ဆင္းၿပီး ၿမဳိ႕ႈရြာမ်ားပင္ ပ်က္စီးတိမ္ေကာ ဆိတ္သုဥ္းၾကရေလသည္။

ေမာရွမ္း မင္းညီေနာင္

ဝိမ္းဟိုတူ ေခၚေသာ ဝိမ္းဆင့္ဝီၿမဳိ႕တြင္ ေမာရွမ္းဘုရင္ ေစာခြန္လိပ္ ေစာခြန္ခန္းတို႕၏ ၁၆-ဆက္ေျမာက္ေသာ
ခြန္ေတာင္ခြာ လက္ထက္တြင္ ၁၉-ခ႐ိုင္ေသာ ေမာရွမ္းတို႔ကို ယူနန္ရွမ္း တ႐ုပ္တာရိတာေခၚေသာ သာလီးလူမ်ဳိးတို႔ တိုက္ခိုက္လုယက္ ဖ်က္ဆီးျခင္းေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေသာေမာရွမ္းတို႔သည္ ဧရာဝတီျမစ္ အေနာက္ ဖတ္သို႔ကူးလာၾကၿပီးလွ်င္ က်ေခတ္ၿမဳိ႕ ဥပသိတမင္းထံ ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးဝင္ေရာက္ခံလာၾကေလသည္။ ဥပသိတမင္းသည္ ေမာရွမ္းတို႔ကို တရားသျဖင့္ စိုးစံအုပ္ခ်ဳပ္မင္းျပဳ၏။ ေမာရွမ္းေစာဘြားအမ်ဳိးမွ၊ ကာက္ယူၿပီးလွ်င္ မိဖုရား ေျမွာက္စားေတာ္မူရာ သားေတာ္ ေမာင္ရန္ေနာင္ ေမာင္ရန္ေအာင္ ဖြားျမင္ထြန္းေတာ္မူခဲ့၏။ ဥပသိတမင္းသက္ေတာ္ ၅၀-နန္းသက္စည္းစိမ္၁၇-ႏွစ္၊သာသနာ သကၠရာဇ္၁၃၆- ခုႏွစ္တြင္ နတ္ရြာလားေလသည္။

ခမည္းေတာ္ နတ္ရြာလား ကံေတာ္ကုန္ၿပီးနာက္ တြင္ ေနာင္ေတာ္ေမာင္ရန္ေနာင္ မင္းျပဳၿပီး၊ ညီေတာ္ေမာင္ရန္ေအာင္ အိမ္ေရွ႕မင္းျဖစ္ေလသည္။
သီရိေခတၱရာ ေခၚ သေရေခတၱရာျပည္ၿမဳိ႕ကို သာသနာ ၁၀၁- ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္သည္။

copy by ~ http://siamtai.com/