အုန္းေပါင္ခြန္မိန္း (AD ၁၅၄၃-၁၅၄၅)

သိုဟန္ဘြားအနီစၥေရာက္ျပီးေနာက္ အင္းဝတြင္ရွိေသာ မွဴးမတ္အေပါင္းတို႔က မင္းၾကီးရန္ေနာင္အား မင္းျပဳရန္ ေတာင္းဆိုေသာ္လည္း မင္းၾကီးရန္ေနာင္အလိုမရွိသျဖင့္ အုန္းေပါင္ခြန္မႈိင္းငယ္ကို အင္းဝမင္းျပဳေစသည္။ မင္းၾကီးရန္ေနာင္အား တလုပ္ျမိဳ႕ကို ပိုင္စားေစေသာ္လည္း ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ မင္းၾကီးရန္ေနာင္သည္ မကၡရာအရပ္၌ ရဟန္းဝတ္သြားေလေတာ့သည္။ ေအဒီ ၁၅၄၃ ခုႏွစ္ အုန္းေပါင္းခြန္မိန္းသည္ အင္းဝမင္းျဖစ္ေသာအခါ ေညာင္ေရႊ၊ မိုးနဲ၊ ဗန္းေမာ္၊ မိုးမိတ္၊
မိုးညွင္းေစာ္ဘြားမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္၍ ၾကည္းအားေရအားျဖင့္ ျပည္သို႔ခ်ီတက္ တိုက္ခိုက္ေတာ္မူသည္။ ျပည္သတိုးဓမၼရာဇာလည္း အင္အားမမွ်သျဖင့္ ထြက္မတိုက္ဝံ့ေပ။ တပင္ေရႊထီးသည္လည္း ေရအားၾကည္းအား ဆင္ျမင္းအလံုးအရင္းႏွင့္ ဟံသာဝတိမွ ျပည္သို႔ခ်ီတက္လာသည္။ ထိုတိုက္ပြဲတြင္ တပင္ေရႊထီးတပ္က ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား၏ ေရတပ္ကိုစတင္တိုက္ခိုက္ရာ ရွမ္းေရတပ္ပ်က္၍ ရိကၡာမ်ားမလံုေလာက္ ျဖစ္ရသည္။ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား ျပန္ဆုတ္သည့္ အေၾကာင္းကိုသိ၍ တပင္ေရႊထီးသည္ ဘုရင့္ေနာင္ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာႏွင့္တကြ ငါးတပ္လံုး ဆင္ပါျမင္းပါႏွင့္ လိုက္၍တိုက္ခိုက္ေလရာ ေစာ္ဘြားမ်ားတပ္ပ်က္၍ အင္းဝသို႔ဝင္ေလသည္။ တပင္ေရႊထီးသည္ အင္ဝပိုင္ နယ္ေျမအခ်ိဳကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၉၀၇ ခု၊ ေအဒီ ၁၅၄၅ တြင္ အုန္းေပါခြန္မိန္း အနိစၥေရာက္ေလသည္။ ထိုေနာက္ အင္းဝနန္းကို ယင္း၏သားေတာ္ မိုးျဗဲနရပတိမင္း နန္းတက္ေတာ္မူသည္။ ေအဒီ ၁၅၄၉ တပင္ေရြထီးသည္ ယိုးဒယားသို႔ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္သည္။ ေအးဒီ ၁၅၅၀ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ေတာင္းစား ငမိန္ေစာထြန္းလုပ္ၾကံ၍ တပင္ေရႊထီးနတ္ရြာစံျပီး ဘုရင့္ေနာင္က ေတာင္ငူထီးနန္းကို ဆက္ခံသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။အရွင္သုခမိႏၵ (တန္႔ယန္း) ၏ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈႏွင့္ ဓေလ့ထံုးစံမ်ား စာအုပ္မွေကာက္ႏႈတ္တင္ျပသည္။